تصفيه آب لوله بازکني هميشه جزو اولويت هاي زندگي گذشته و امروز ماست.
تمدن هاي قديمي همواره در مجاورت منابع آب شکل گرفته اند.
مقدار آب موجود و قابل استفاده دغدغه اصلي نياکان ما بوده است.
با اين وجود تعريف درستي از کيفيت آب وجود نداشت.
منابع تاريخي بسياري حکايت از تلاش لوله بازکني صادقيه انسانهاي عصر گذشته براي تصفيه آب، زدودن ذرات معلق و حذف طعم و بو از آن دارد.
استفاده از روشهاي مختلف جهت بهبود طعم و بوي آب به 4000 سال قبل از ميلاد بر مي گردد.
در نوشته هاي بر جا مانده از هند و يونان باستان استفاده از روشهاي زير توصيه شده است.
مصري ها 1500 سال قبل از ميلاد از ( آلوم ) جهت تصفيه آب و ته نشين کردن ذرات معلق در آن استفاده مي کردند.
بقراط ، دانشمند يوناني که در سال 460 تا 354 قبل از ميلاد مي زيست.
وي جهت دستيابي به آب با طعم مناسب، پارچه اي اختراع نمود.
با عبور دادن آب جوشيده شده از آن باعث زدودن ذرات عامل طعم و بوي نامناسب از آب ميشد.
در سال 1627 ميلادي، رابرت بيکن دست به يک سري آزمايش در جهت زدودن نمک از آب دريا زد.
اين آزمايشات را بوسيله هاي ماسه اي اجرا نمود.
اگر چه آزمايشات او کاملا ناموفق بود اما جرقه اي در ابداع هاي ماسه اي به شمار مي رود.
در سال 1676، آنتون فان ليوونهوک اولين ميکروسکوپ را اختراع نمود.
با اين اختراع دانشمندان دنياي جديدي از آلودگي هاي آبي را مشاهده نمودند.
آبي که تا آن زمان کاملا سالم و قابل آشاميدن ميدانستن.
به اين ترتيب ميکروارگانيسم ها کشف شدند.
پس از سال 1700 ميلادي، با آشنايي مردم از خطرات آلودگي هاي موجود در آب شرب، هاي خانگي ساخته شد.
اين ها از پشم، اسفنج و زغال چوب تهيه ميشد.
اولين تصفيه خانه آب شهري در سال 1804 در شهر پيزلي اسکاتلند ساخته شد.
اين تصفيه خانه از هاي با بستر شن و ماسه تشکيل شد.
بعد از آن، شهر گلاسکو اسکاتلند از اولين شهرهايي بود که آب شده را از طريق خطوط لوله به مصرف کننده ها مي رساند.
در سال 1827، هاي ماسه اي کند که توسط رابرت تام ابداع شدند.
براي اولين بار اين ها در اسکاتلند مورد بهره برداري قرار گرفتند.
اين ها از طريق شستشوي مع تميز مي شدند.
در قرن 19 ميلادي ، هاي شني کند بهترين گزينه جهت تصفيه آب بودند.
با اين حال مساحت زياد مورد نياز اين ها، همواره از معايب آنها به شمار مي رفت.
با افزايش جمعيت شهرها و افزايش نياز به ظرفيت هاي بالا در تصفيه خانه هاي آب، مساحت بزرگي از زمين صرف ساخت اين ها ميشد.
در سال 1880 ميلادي ، هاي شني سريع در آمريکا ابداع شدند.
شستشوي اين ها توسط آب و به صورت شستشوي مع انجام مي گرفت.
بدين ترتيب ظرفيت تصفيه خانه هاي آب به طور قابل توجهي افزايش و مساحت زمين مورد نياز آنها بطور قابل توجهي کاهش يافت.
با اين وجود هاي شني سريع نيازمند مراحل پيش تصفيه بوده.
بطوريکه جهت کاهش بارذرات معلق در ها از انعقاد و ته نشيني استفاده مي گردد.
در اواسط قرن نوزدهم ميلادي ، بيماريهاي مختلفي در شهر لندن شايع شد.
در اين زمان پزشک انگليسي دکتر جان اسنو کشف کرد که بيماري وبا از طريق آب آلوده گسترش يافته است.
او ثابت کرد که اين بيماري در شهر لندن از طريق يک چاه آب که توسط فاضلاب آلوده شده بود شيوع پيدا کرده است.
جان اسنو همچنين متوجه شد که در مناطقي که از هاي شني جهت تصفيه آب پيش از ورود آن به شبکه توزيع استفاده مي شده ، مرگ و مير در اثر وبا بسيار کمتر از ساير مناطق بوده است.
بدين ترتيب انگلستان مقررات آب مترو پولتين را درسال 1852 وضع نمود.
بر مبناي آن دستور نصب هاي شني در سرتاسر شهر لندن صادر گرديد.
اين قانون از اولين قوانين حکومتي در ارتباط با آب شرب عمومي به شمار مي رود.
کلر به عنوان يک ماده شيميايي ارزشمند در تصفيه آب، اولين بار توسط دکتر جان اسنو شناخته شد.
او از کلر جهت از بين بردن ميکرب وبا در آب استفاده نمود.
با مشخص شدن قدرت ضد عفوني کنندگي کلر ، دولت بريتانيا شروع به کلرزني آب شرب عمومي نمود.
اين اقدام همچنين باعث کاهش شديد مرگ و مير در اثر بيماري تيفوئيد گرديد.
پس از موفقيت عمل کلرزني در بريتانيا ، در شهر نيوجرسي و سپس سرتاسر آمريکا از کلر جهت ضد عفوني کردن آب شرب استفاده گرديد.
کلرزني آب همراه با استفاده از هاي شني موجب از بين رفتن بسياري از بيماريها از قبيل وبا ، تيفوئيد و اسهال شد.
امروزه کلرزني نقش تعيين کننده اي در تصفيه آب شهري ايفا مي کند.
حدود 98% از تصفيه خانه هاي آب شهري از کلر جهت ضد عفوني کردن آب استفاده مي کنند.
اما دانشمندان در سالهاي اخير متوجه مشتقات بوجود آمده از کلر در آب و عوارض جانبي آنها شده اند.
آب کلر دار در تحريک بيماري هاي دستگاه تنفسي نظير آسم نقش اساسي ايفاد مي کند.
در ابتداي قرن بيستم تلاش در جهت تصفيه آب از پيشگيري انتقال بيماري هاي واگيردار ، به تهيه آب غير سخت و با مواد معدني کمتر معطوف گرديد.
سختي زدايي هاي آب که از يونهاي سديم جهت جايگزين کردن مواد معدني سختي زا در آب بهره مي جستند، در سال 1903 به بازار معرفي شدند.
تئوري تعويض يوني، که در آن يونهاي بي ضرر با يونهاي ضرر دار جايگزين مي شوند ، تاثير قابل ملاحظه اي در صنعت تصفيه آب گذاشت.
از اين تئوري جهت از بين بردن سرب، جيوه و ساير فات سنگين در آب استفاده مي شود.
توجه به محيط زيست در دهه هاي 1960 ، 1970 ميلادي در آمريکا بيش از پيش گسترش يافت.
در سال 1962 استانداردهايي جهت آب شرب در آمريکا تنظيم و وضع گرديد.
در اواخر دهه 1960 مشخص گرديد که ذرات معلق و پاتوژنها تنها آلودگي هاي موجود در آب نيستند.
پيشرفتهاي صنعتي و کشاورزي باعث پديد آمدن مواد شيميايي مصنوعي بسياري شده بود که راه خود را به منابع آب ، از طريق پساب کارخانجات ، نشت مخازن مواد دور ريز صنايع و غيره ، باز کرده بودند.
در اوال دهه 1970 ميلادي آژانس حفاظت از محيط زيست در آمريکا تاسيس و آئين نامه آب سالم در سال 1972 به تصويب رسيد.
امروزه اسيون و کلرزني همچنان اصلي ترين روشهاي تصفيه آب به شمار مي روند.
با اين حال در طي سالها ، روشهاي ديگري نيز جهت ضدعفوني کردن آب ابداع شده اند.
در دهه 1980 ميلادي و پس از آن ، پيشرفتهاي زيادي در ساخت غشاهايي جهت اسيون به روش اسمز مع و يا ساير روشها نظير ازن زني و استفاده از UVجهت ضدعفوني آب حاصل شد.
اين پيشرفتها نتيجه کشف پاتوژنهايي در آب مي باشند که نسبت به کلر مقاومند و مي توانند بيماري هايي نظير هپاتيت و ورم معده را ايجاد کنند.
بدين ترتيب تصفيه آب مهمترين دستاورد بشر در قرن بيستم در جهت حفظ و اعتلاي بهداشت عمومي به شمار مي رود.
بسياري از روشهاي تصفيه آب که امروزه در تصفيه خانه ها مورد استفاده قرار مي گيرند ، صدها و گاه هزارها سال است که بکار مي روند.
با اين حال روشهاي جديدتر تصفيه نظيراسمز مع استفاده از کربن فعال و غيره نيز در بسياري تصفيه خانه هاي مدرن مورد بهره برداري قرار گرفته اند.
چنين روشهاي نويني با کشف آلودگي هاي جديد و پيچيده تر در آب بيش از پيش مورد توجه قرار خواهندگرفت.
درباره این سایت